باسمه تعالی

خلاصه سند تحول بنیادین

فصل اول : کلیات (تعریف کلید واژه ها)

1–نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی : مهمترین عامل انتقال فرهنگ اسلامی و مسئول آماده سازي دانش آموزان براي تحقق حیات طیبه در همه ابعاد –تربیت یافتگان این نظام شایستگی هاي لازم براي درك و اصلاح مداوم موقعیت خود و دیگران را براساس نظام معیار اسلامی کسب می کنند.

2–تعلیم و تربیت : فرآیندي تعاملی ، تدریجی ، یکپارچه و مبتنی بر نظام معیار اسلامی است که هدایت افراد را به سوي آمادگی براي تحقق آگاهانه و اختیاري مراتب حیات طیبه فراهم می کند.

3.ساحت هاي تعلیم و تربیت : تعلیم و تربیت اعتقادي ، عبادي ، اخلاقی ، اجتماعی ، زیستی و بدنی ،زیبا شناختی و هنري –اقتصادي و حرفه اي _ علمی و ….

4. نظام معیار اسلامی : مبانی و ارزش هاي مبتنی بر دین اسلام ناب محمدي یا سازگار با آن ، مشتمل بر سلسه مراتبی از ارزش هاست که ناظر به همه ابعاد زندگی انسان است؛ چون دین اسلام به همه عرصه هاي اجتماعی ، فردي ، دنیوي ، اخروي ، مادي و معنوي توجه دارد.

5.شایستگی هاي پایه : مجموعه اي ترکیبی ازصفات و توانمندي هاي فردي و جمعی که به جنبه هاي هویت عقلانی ، عاطفی ، ارادي و علمی اشاره می کند که تربیت شوندگان باید این صفات و توانمندي ها را کسب کنند.

6.هویت : برآیند مجموعه اي از بینش ها ،باورها ، گرایش ها ، اعمال و صفات آدمی است که می تواند ثابت نباشد و متاثر از شرایط اجتماعی باشد.

7.معلم ومربی : کسی که رسالت تربیت دانش آموزان را در نظام تعلیم وتربیت بر عهده دارد.

8.جامعه اسلامی: اجتماعی است که بر اساس توجه به خدا و تسلیم و رضا در برابر وي استوار است، نه بر روابط نژادي و قبیله اي و …. ارتباط در این جامعه به ارزش هاي انسانی و اخلاقی ، معرفت محبت و اطاعت از خدا معطوف است.

9.سنین لازم التعلیم : سن آموزشی رسمی 5 سالگی است، اما سن افراد لازم التعلیم طبق قانون مشخص می شود.

10. حیات طیبه : وضع مطلوب زندگی بشر در همه ابعاد و مراتب که بر اساس نظام معیاراسلامی است. یکی از مشخصات اصلی حیات طیبه تکیه بر ارزش هاي غایی ،قرب الی اﷲ است.

11.چشم انداز : معرف وضع مطلوب : معرف وضع مطلوب دست یافتنی است. این چشم انداز براساس اسناد بالا دستی ، قانون اساسی و سیاست هاي کلی نظام است. سند چشم انداز بیست ساله تعلیم و تربیت در افق 1404 ترسیم می شود.

12.نظام دوري: عبارت است از همراهی معلم با دانش آموزان در چند پایه تحصیلی.

فصل دوم : بیانیه ارزش ها درسند 30 مورد است

گزاره هاي ارزشی : بایدها و نبایدهاي اساسی است که لازم است تمام اجزاء و مولفه هاي نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی هماهنگ با آنها بوده و همه سیاست گزاران وکارگزاران پاي بند به آنها باشند این ارزشها براساس آموزه هاي قرآن کریم و سنت پیامبراکرم، قانون اساسی –رهنمودهاي رهبرکبیر حضرت امام خمینی و مقام معظم رهبري و سیاست هاي کلی تحول نظام آموزشی تهیه شده است. گزاره هاي ارزشی نظام تعلیم و تربیت عبارتنداز:

1–آموزه هاي قرآن کریم

2–آموزه هاي بنیادین مهدویت و انتظار

3–میراث نظري و عملی امام خمینی

4–فرآیند تعلیم و تربیت در تمام ساحتها

5–هویت شناخت مدار

6–سلامت جسمانی

7–وطن دوستی و افتخار به ارزش هاي اصیل و ماندگار

8–گرایش به زبان ادبیات فارسی

9–مسئولیت پذیري

10–روحیه کارآفرینی

فصل سوم : بیانیه ماموریت

آموزش و پرورش ماموریت دارد با تاکید بر شایستگی هاي پایه ، زمینه دستیابی دانش آموزان در 12 سال تحصیلی به مراتبی از حیات طیبه در ابعاد فردي ، خانوادگی ، اجتماعی و جهانی را بصورت نظام مند ، همگانی و عادلانه فراهم سازد.

فصل چهارم : چشم انداز

نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در افق 1404، مبتنی بر نظام معیار اسلامی ، فرهنگ وتمدن اسلامی ، ایرانی ، زمینه ساز جامعه جهانی عدل مهدوي (عج) و برخوردار از توانمندي هاي تربیتی ممتاز در سطح منطقه ، داراي تعامل سازنده با دیگر نظام هاي تعلیم و تربیت جهان ، توانمند در زمینه سازي براي شکوفایی فطرت و استعدادها ، برخوردار از مربیان و مدیران مومن ، خواهد بود.

-مدرسه در افق چشم انداز 1404 جلوه اي است از تحقق مراتب حیات طیبه ، کانون عرضه خدمات و فرصت هاي تعلیم و تربیتی – زمینه ساز درك و اصلاح موقعیت توسط دانش آموزان

ویژگی هاي مدرسه : 15ویژگی در سند است.

1–تجلی بخش فرهنگ غنی اسلامی و انقلابی

2–برخوردار از قدرت تصمیم گیري و برنامه ریزي

3–تامین کننده نیازهاي فردي و اجتماعی و محیط اخلاقی

4–برخوردار از مربیان داراي فضایل اخلاقی

5–مبتنی بر رویکرد مدیریتی نقدپذیر و مشارکت جو

6–برخوردار از بهره فناوري آموزشی

7–داراي تعامل اثر بخش با مساجد و دیگر نهادها

فصل پنجم : هدف هاي کلان

1–تربیت انسانی موحد ، مومن و معتقد – متعهد به مسئولیت ها – عاقل – حقیقت جو – عدالت خواه – صلح جو – قانون مدار و ..

2–ارتقاي نقش نظام تعلیم و تربیت رسمی

3–گسترش و تامین همه جانبه عدالت آموزشی و تربیتی

4–برقراري نظام اثربخش و کارآمد مدیریت

5–افزایش مشارکت اثربخشی همگانی

6–ارتقاي اثربخشی و کارایی

7–کسب موقعیت نخست تربیتی در منطقه و ارتقاء جایگاه تعلیم و تربیت

فصل ششم : راهبردهاي کلان

توجه : راهبردهاي کلان براساس هدف هاي کلان نوشته شده

1–استقرار نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی

2–نهادینه کردن نگاه یکپارچه ، به فرآیند تعلیم و تربیت

3–ابتیاء فرآیند طراحی ، تدوین و اجراي اسناد تحولی زیر نظام ها

4–توسعه و نهادینه سازي عدالت آموزشی و تربیتی در مناطق کشور

5–تقویت ونهادینهسازيمشارکت اثربخش و مسئولیت پذیري مردم و ..

6–گسترش و تعمیق فرهنگ پژوهش و ارزشیابی و ..

7–بهره مندي هوشمندانه از فناوري هاي نوین

8–تعامل اثربخش و فعال نظام تعلیم و تربیت با سایر نهادها

9–استقرار مدیریت اثربخش

10–ارتقاء جایگاه نظام تعلیم و تربیت

11–ارتقاء معرفت وبصیرت دینی و سیاسی و… معلمان و دانش آموزان

12–بازنگري و بازسازي ساختارها

13–توسعه مستمر شایستگی ها و توانمندي ها اعتقادي ، تربیتی، علمی و حرفه اي فرهنگیان

14–توسعه ظرفیت ها و توانمندي هاي آموزشی و پرورشی براي حضور در صحنه هاي بین المللی و ..

15–ارتقاء جایگاه علم و علم آموزي…

فصل هفتم : هدف هاي عملیاتی و راهکارها

راهکارها براساس اهداف زیر نوشته شده ، درسند 23مورد است.

1–پرورش تربیت یافتگان

2–تعمیق تربیت و آداب اسلامی ، تقویت اعتقاد و التزام به ارزش هاي انقلاب اسلامی

3–ترویج و تعمیق فرهنگ حیا ، عفاف و حجاب متناسب با قابلیت ها و ظرفیت هاي نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی

4–تقویت بنیان خانواده و کمک به افزایش سطح توانایی ها و مهارت هاي خانواده و…

5–تامین و بسط عدالت در برخورداري از فرصت هاي تعلیم و تربیت با کیفیت و…

6–تنوع بخشی به محیط هاي یادگیري در فرآیند تعلیم و تربیت

7–افزایش نقش مدرسه به عنوان کانون پیشرفت محلی و..

8–افزایش مشارکت نظام تعلیم و تربیت در رشد تعالی کشور

9–جلب مشارکت ارکان سهیم و موثر و بخش عمومی و غیردولتی در تعلیم و تربیت

10–ارتقاي منزلت اجتماعی و جایگاه حرفه اي منابع انسانی یا تاکید بر نقش الگویی و جایگاه معلم

11–باز مهندسی سیاست ها و باز تنظیم برنامه درسی تربیت معلم

12–برقراري الگوي جبران خدمات و تامین رفاه نیروي انسانی در خور منزلت فرهنگیان

13–افزایش نقش شوراهاي آموزش و پرورش استان

14–ایجاد و متناسب سازي فضاهاي تربیتی با ویژگی ها و نیازهاي دانش آموزان و اقتضائات فرهنگ اسلامی

فصل 8 : چهارچوب نهادي و نظام اجراي تحول بنیادین آموزش و پرورش

بخش اول : سیاست گزاري ، نظارت و ارزیابی در سطح کلان

بخش دوم : برنامه ریزي و نظام اجرایی

بخش سوم : نحوه ترمیم و به روزرسانی سند تحول

متن کامل سند تحول بنیادین آموزش و پرورش